Araştırmacılar, 14. yüzyılın ortalarında Avrupa, Asya ve Kuzey Afrika’yı kasıp kavuran, kayıtlı tarihin en ölümcül salgını olan Kara Veba’nın kökeninin yaklaşık 700 yıllık gizemini çözdüklerine inanıyorlar.
1300’lü yıllarda tüm dünyayı tesiri altına alan ve milyonlarca kişinin vefatına sebep olan Kara Veba’nın (Kara Ölüm/Hıyarcıklı Veba) kökenlerini inceleyen araştırmacılar, dikkat cazibeli bulgular elde ettiler.
Guardian’ın haberine nazaran, Almanya’daki Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü’nden Prof. Johannes Krause, “Temelde vakit ve uzayda kökeni tespit ettik, bu hakikaten dikkate bedel. Sırf Kara Ölüm’ün atasını değil, bugün dünyada dolaşan veba çeşitlerinin birçoklarının atasını da bulduk” dedi.
ARAŞTIRMALAR KIRGIZİSTAN’DA YAPILDI
Uluslararası grup, İskoçya’daki Stirling Üniversitesi’nden tarihçi Dr. Philip Slavin ile, 1330’ların sonlarında, Kırgızistan’ın kuzeyindeki Issyk-Kul Gölü yakınlarındaki iki mezarlıkta ani mevt artışına dair ispatlar için bir ortaya geldi.
1248 ve 1345 yılları ortasındaki 467 mezar taşı ortasında, 1338 yahut 1339 tarihli 118 taşla ölümlerdeki büyük bir artış izledi. Kimi mezar taşlarındaki yazıtlarda mevt nedeninin Süryanice’de “veba” manasına gelen “mawtānā” olduğu belirtildi.
Daha fazla araştırma, sitelerin 1880’lerin sonlarında kazıldığını ve mezarlarından yaklaşık 30 iskeletin çıkarıldığını ortaya çıkardı. Kazıların günlüklerini inceledikten sonra, Slavin ve meslektaşları kimi kalıntıların izini sürdüler ve onları mezarlıklardaki muhakkak mezar taşlarıyla ilişkilendirdiler.
Soruşturma daha sonra Almanya’daki Tübingen Üniversitesi’nden antik DNA uzmanlarına devredildi. Mezarlıklara gömülen yedi kişinin dişlerinden genetik malzeme çıkardılar. Bunlardan üçü, hıyarcıklı vebaya neden olan bakteri yersinia pestis’ten DNA içeriyordu.
Bakterinin genomunun tam tahlili, sekiz yıl sonra Avrupa’da Kara Ölüm’e neden olan çeşidin direkt atası olduğunu ve sonuç olarak, muhtemelen bir sonraki kıtadaki nüfusun yarısından fazlasının mevt nedeni olduğunu buldu.
Bilim insanları, suşun yaşayan en yakın akrabasının birebir bölgedeki kemirgenlerde bulunduğunu söyledi. İnsanlara hıyarcıklı veba bulaşmaya devam ederken, daha yüksek seviyede hijyen ve enfeksiyonu insanlara bulaştırabilen sıçan pireleriyle daha az temas, daha fazla ölümcül veba salgınlarını önledi.